Myślenie wielokierunkowe, czyli o systemie przetwarzania informacji w mózgu

Agata Baj

Pracę naszego mózgu Tony Buzan i Barry Buzan opisują w swojej książce Mapy Twoich myśli: Co dzieje się w twoim mózgu, gdy smakujesz dojrzałą gruszkę, wąchasz kwiaty, słuchasz muzyki, przyglądasz się strumieniowi, dotykasz ukochanej osoby czy oddajesz się wspomnieniom? Odpowiedź jest bardzo prosta, a zarazem niezwykle złożona.

"Praktycznie wszystko, co nas otacza: słowa, liczby, każdy smak i zapach, linia, kolor, obraz, dotyk czy dźwięk wywołują reakcje w naszym umyśle. Każdy bit informacji docierający do twego mózgu – każde wyrażenie, wspomnienie czy myśl (zawierające słowa, liczby, smaki, zapachy, linie, kolory, obrazy, rytmy, dźwięki, faktury) – możemy umownie przedstawić jako kulę, z której wystają setki, tysiące, a nawet miliony haczyków. Każdy z haczyków symbolizuje jakieś skojarzenie, każde skojarzenie zaś ma ponad to sieć dalszych połączeń. Taki system skojarzeń, który składa się na twoją pamięć można nazwać własną bazą danych albo biblioteką swojego umysłu. Gdy czytasz te słowa, w twojej głowie pracuje niezwykły mechanizm przetwarzania danych - twój mózg, który swymi umiejętnościami analitycznymi i przechowywania informacji prześciga połączone możliwości najbardziej zaawansowanych komputerów.

Cała wiedza, jaką posiadasz, ów system przetwarzania i przechowywania danych za pomocą niezliczonych haczyków i zaczepów tworzy nieskończenie skomplikowaną mapę umysłu, która wprawiłaby w zdumienie najbardziej doświadczonych kartografów."

Przyrównują oni mózg człowieka do gigantycznego BIOKOMPUTERA, pełnego skojarzeń łańcuchowych, w którym miliony połączeń i węzłów tworzą pajęczynę chwytającą wszystkie napływające dane. Przypomina to budowę neuronu z jego centralnym ciałem i tysiącami promieniście rozchodzących się dendrytów. W naszym mózgu są to miliardy komórek nerwowych, których wypustki łączą się i splatają, tworząc niewyobrażalnie złożoną sieć.

Ten komputer jest w stanie przyjąć każdą liczbę nowych informacji i przyłączyć je niewidzialnymi haczykami skojarzeń. Jest to ogromna baza danych, które zapewne nie zawsze jesteśmy w stanie wykorzystać. Ale należy jednocześnie pamiętać, że im więcej informacji gromadzi twój umysł w sposób zintegrowany, wielokierunkowy, zorganizowany, tym łatwiej będzie nam uczyć się dalej.

Fot. Kieran Boyle / Nikon Small World

Koncepcja myślenia wielokierunkowego, którego wyrazem są mapy myśli (MM) opiera się na zdolności naszego umysłu do przetwarzania danych i magazynowania nieograniczonej liczby informacji.

Myślenie wielokierunkowe odwołuje się do promieniowania ciągu skojarzeń z centralnego punktu lub ku niemu. Nasze myśli nie biegną wytyczonymi torami kratek czy linijek. Naturalnie i spontanicznie rozchodzą się promieniście we wszystkich kierunkach.

Jak dotrzeć do tego sposobu myślenia? Pomoże w tym mapa myśli, która jest przeniesieniem tego myślenia na papier. Każda mapa myśli rozchodzi się promieniście od centralnego obrazu. Każde kolejne słowo czy obraz stają się centrum. Choć jest tworzona na dwuwymiarowej płaszczyźnie, odzwierciedla wielowymiarową rzeczywistość, zawierając przestrzeń, czas i kolor. Uwaga, należy to podkreślić: MM nie jest obrazkiem - jest zapisem Twojego myślenia.
             
Wykorzystano: T.Buzan, B.Buzan, "Mapy Twoich myśli", Łódź 2003; fragment rozdziału IV.